Is polyester kleding duurzaam?
Volgens de Product Enivironmental Footprint (PEF) is polyester kleding duurzaam. Het zou zelfs beter scoren dan natuurlijke materialen zoals katoen en wol. Dit is in onze ogen en gelukkig die van vele anderen te absurd voor woorden. Wij zouden in onze shop daarom nooit kleding plaatsten waar polyester of andere synthetische vezels in verwerkt is.
Nee, polyester kleding is niet duurzaam
PEF houdt in zijn beoordeling helemaal geen rekening met het feit dat synthetische kledingvezels microplastics vrijlaten in het milieu. Diezelfde microplastics worden ook in mensen en andere dieren en organismen aangetroffen. Ook is allang bekend dat de dit nadelig voor de gezondheid is. We schreven eerder al een blog over plastic waarin dit aan bod komt.
Duurzaamheidsmaatstaven PEF kortzichtig
De Product Enivironmental Footprint (PEF) heeft de ‘goede score’ van polyester (en andere synthetische kledingvezels van plastic) omdat het onder andere slijtvaster is en daarom dus duurzaam. Bovendien zou het minder landgebruik vereisen dan wol en katoen. Dus dat is goed. Op deze manier naar duurzaamheid kijken komt de gezondheid van de aarde echter niet ten goede. Synthetische stoffen komen vooral ten goede van de Fast Fashion industrie. Hiervan is allang bekend dat kledingstukken nauwelijks worden gedragen en zeer snel weer bij het afval belanden. Niets duurzaams aan dus. Dan kan een polyester shirtje in de praktijk wel langer meegaan, maar daar is de Fast Fashion industrie helemaal niet op gemaakt.
PEF-maatstaven mede vastgesteld door Fast Fasthion industrie
Volgens de website van PEF wordt aan de hand van 16 maatstaven gemeten of een kledingstuk duurzaam is. Op het eerste oog lijken die maatstaven redelijk, maar als de conclusie vervolgens is dat polyester duurzamer is dan biologisch katoen en wol, dan ga je je toch afvragen hoe die maatstaven worden geïnterpreteerd. We doken er dus wat verder in. De maatstaven zijn vastgesteld door een ‘technische werkgroep’. Iets verder zoeken en je snapt meteen waarom deze ‘werkgroep’ de maatstaven zo interpreteert dat vooral de Fast Fashion industrie wel goed uitkomt. Komt ie: dit zijn onder andere de leden van de werkgroep: C&A, Nike, H&M, Decathlon, Lacoste en Inditex: hieronder vallen Zara, Pull & Bear, Massimo Dutti, Berschka, Stradivarius en Oysho. Bovendien mag ook Sympatex, maker van synthetische vezels meedenken over de standaarden, bijvoorbeeld wanneer iets slecht is voor het milieu of giftig is. Dus mocht je je nog afvragen waarom microplastics niet worden meegenomen als maatstaf voor duurzaamheid?
Waarom het meten van duurzaamheid ons niet per se verder helpt
We schreven hier al eerder een blog over maar willen het hier toch nog eens benoemen. Het moge duidelijk zijn dat als je verschillende vertegenwoordigers van de Fast Fashion industrie in een werkgroep zet, dat je dan niet de beste maatstaven voor duurzaamheid in kleding krijgt. Maar dat is niet het enige probleem. Als je alleen maar focust op maatstaven dan wordt de vraag verschoven van “welk bedrijf doet het goed en is duurzaam?” naar “welk bedrijf laat goede duurzaamheids-KPI’s zien?”. De uitkomsten van de PEF zijn hier een goed voorbeeld van. Want bedrijven die het juist proberen goed te doen door duurzame materialen zoals biologisch katoen en wol te gebruiken en zo de verdere vervuiling van microplastics tegen te gaan komen hierdoor ‘slecht uit de test’. Aan de andere kant komen bedrijven die puur gericht zijn op het zo snel en zo veel mogelijk verkopen van kleding juist ‘goed uit de test’. Het meten van duurzaamheid volgens standaarden doet dus geen beroep op de integriteit van bedrijven.
Een ander probleem met focussen op maatstaven is dat het tot een zeer instrumentele houding ten opzichte van duurzaamheid leidt. Dat betekent dat er vooral wordt gefocust op middelen of processen voor het bereiken van goede scores op de desbetreffende maatstaven. In het voorbeeld van de PEF wordt heel rigide gedacht: ‘iets is duurzaam als het lang meegaat want dan wordt het langer gebruikt dus minder voetafdruk’, Maar in de praktijk is dit helemaal niet het geval. Zeker niet in de Fast Fashion industrie waar volop polyester wordt gebruikt. En dit weet de industrie zelf heel goed, ze zijn er juist helemaal op gericht dat mensen zo vaak mogelijk nieuwe kleding kopen. Het probleem hierin is dat consumenten worden misleid met mooie duurzaamheidsstandaarden voor kleding. Hierdoor hoeven ze zelf niet meer na te denken en denken ze zelfs dat ze goed bezig zijn als ze een nieuw polyester shirtje voor 15 euro bij Zara of H&M scoren.